Foto van : aha, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons
De bolesdoorn is een populaire bolboom. De boom heeft een compacte, bolvormige groei en is zeer breed inzetbaar in de tuin of in parken. Hoewel de boom in de eerste jaren zeer bolvormig is, zal dat na verloop van jaren afzwakken en krijgt de bolesdoorn een platte bolvorm aan de onderkant. De bladeren van de bolesdoorn zullen aan het begin van het voorjaar roodbruin uitlopen om vervolgens naar donkergroen te kleuren. Tijdens de herfst zullen de bladeren prachtig geel verkleuren, de kenmerkende eigenschap die de Noorse esdoorn zo aantrekkelijk maakt. De bolesdoorn brengt met 3 verschillende kleuren door het jaar dus genoeg kleur met zich mee in de tuin. Met een hoogte van 6 meter is het een kleine Noorse esdoorn, waardoor de boom ook uitstekend geschikt is voor kleinere tuinen. De boom gaat na verloop van tijd wel in de breedte groeien en kan uiteindelijk 6 meter breed worden. Het is echter geen snelle groeier, waardoor het meerdere jaren zal duren voordat de boom deze hoogte en breedte heeft bereikt.
Toepassingen acer platanoides ‘Globosum’
De bolesdoorn is breed inzetbaar. Vanwege zijn breedte is die minder goed toepasbaar voor smalle plekken, maar omdat die wat kleiner is aangelegd is die wel uitstekend geschikt voor tuinen of parken. Door zijn compacte formaat en bolvormige kroon past hij goed in formele tuinontwerpen, als accent in perken, of zelfs als individueel pronkstuk in een gazon. Hou er wel rekening mee dat de boom tot 6 meter breed uit kan groeien, waardoor die in de breedte ook over voldoende ruimte dient te beschikken.
Waar rekening mee houden bij aankoop?
Voordat je een bolesdoorn aankoopt is het belangrijk om met verschillende aspecten rekening te houden. De uiterlijke kenmerken tellen hier natuurlijk in mee, maar ook of je genoeg ruimte hebt om de boom te plaatsen, of je de boom van de juiste standplaats kan voorzien en voor welke stamomtrek je moet gaan. Hieronder worden de belangrijkste aspecten bij aankoop van de boom benoemd.
Hoe groot wordt de bolesdoorn?
De bolesdoorn is geen grote boom. De boom zal uiteindelijk zo’n 6 meter hoog en 6 meter breed worden. Wanneer je de boom uit volle grond koopt is die meestal zo’n 200 tot 220 centimeter hoog, wanneer je de plant in pot koopt kan die je de boom tussen de 80 en 220 centimeter hoog kopen. Doordat de bolesdoorn geen snelle groeier zal het nog heel wat jaren duren voordat die 6 meter hoog en 6 meter breed wordt. Je kan de boom eventueel kleiner houden door deze jaarlijks te snoeien, maar wanneer je alleen kleine stukken van de tak van een esdoorn snoeit komt dit niet ten goede van de vorm van de boom. Dit wordt dus afgeraden.
Bolesdoorn aanplanten
Voordat je de acer platanoides ‘Globosum’ haalt is het eerst belangrijk dat je de juiste plek voor de boom vindt. De boom dient op een plek in half-schaduw of volle zon worden geplaatst. Hou er rekening mee dat de boom zowel 6 meter de hoogte als 6 meter in de breedte op moet kunnen gaan. Gelukkig is de bolesdoorn niet veeleisend qua grond. De boom groeit op zo wat elke grond behalve veengrond.
Bij het aanplanten dien je een gat tweemaal zo breed en diep als de kluit te graven. Hoe groot de kluit is, is afhankelijk van de stamomtrek van de boom. Indien de boom in een plastic bak wordt geleverd, moet de plastic bak eerst worden verwijderd voordat deze de grond in gaat. Plaats de wortels in het gat en voeg rondom de wortels aanplant grond toe voor een goede groei. Zorg vervolgens dat de boom direct na het aanplanten voldoende water krijgt.
Welke stamomtrek moet je nemen?
Wanneer je een bolesdoorn wilt kopen kom je vaak verschillende stam omtrekken tegen waar je uit kan kiezen. Deze stam omtrekken geven aan hoe oud de boom is. Hoe ouder de boom, hoe groter, sterker en voller deze is. Omdat deze al groter en sterker is, wordt de prijs echter ook hoger. Welke stamomtrek je haalt is afhankelijk van de wens of je al direct een grotere en sterkere boom wilt plaatsen, of dat je deze langzaamaan wilt laten groeien.
Verzorging bolesdoorn
De bolesdoorn is een onderhoudsarme boom. Als die eenmaal een plek in de zon of half-schaduw heeft gekregen, behoeft deze bijna geen onderhoud meer. Bij langdurige droge periodes moet je ze wel van water voorzien. Het is een winterharde boom die temperaturen tot -30°C waardoor je er tijdens de winter ook geen omkijken naar hebt. Wel kan je om de groei te bevorderen de boom in het voorjaar bemesten. Voor zijn gezondheid hoeft de boom niet gesnoeid te worden. Wel kunnen verkeerd geplaatste takken of dood hout gesnoeid worden om de vorm mooi te houden.
Bolesdoorn snoeien
Om voorop te stellen: de bolesdoorn hoeft niet gesnoeid te worden voor zijn gezondheid. De boom groeit op natuurlijke wijze in een bolvorm waardoor die ook voor de vorm niet gesnoeid hoeft te worden. Sterker nog: wanneer je kleine delen van een tak snoeit van de bolesdoorn kan het zijn dat die juist uit zijn vorm gaat groeien. Wel is het mogelijk verkeerd geplaatste takken of dood hout helemaal terug te snoeien. Hou er bij het snoeien rekening mee dat je met een zeer scherpe snoeischaar snoeit zodat er gladde wonden ontstaan.
Wanneer bolesdoorn snoeien?
De sapstroom van de bolesdoorn komt in het voorjaar op gang. Wanneer je een bolesdoorn snoeit in deze periode, kan deze gaan bloeden zonder dat de wonden goed helen. Hierdoor kan de boom afsterven. Snoei de esdoorn daarom altijd tussen juli en september, zodat je zeker bent dat de boom goed geneest van zijn snoeiwonden. Tussen juli en september is namelijk de periode dat de boom groeit, waardoor de snoeiwonden sneller dichten.
Hoe bolesdoorn snoeien?
Je snoeit de bolesdoorn als volgt:
- Allereerst: let op dat je maximaal 20% van de boom snoeit.
- Zoek te lange takken uit en snoei deze of helemaal of voor een groot gedeelte terug. Wanneer je alleen het laatste stuk van de tak afknipt krijgt de boom namelijk een lelijke vorm, wat je wilt voorkomen.
- Knip kruisende takken of naar binnen groeiende takken weg.
- Kijk of er dood hout aan de bolesdoorn zit en knip, indien aanwezig, het dode hout weg. Het dode hout is te herkennen aan de takken die wit kleuren.
- Zorg ervoor dat er geen dubbele top ontstaat. Dit kan zo nu en dan bij jongere bomen ontstaan. Laat maar een tak over die omhoog kan groeien.
- Geniet van je prachtige bolesdoorn!
Bolesdoorn ziektes
De bolesdoorn kan aangetast worden door bladluizen, mijten en meeldauw. Deze ziektes vallen gelukkig allemaal op een natuurlijke manier te bestrijden. Ook kunnen twee ziektes voorkomen die lastiger of zelfs niet te bestrijden zijn. Dit is de verwelkingsziekte of de roetschorsziekte.
Verwelkingsziekte
De verwelkingsziekte is een vervelende ziekte om te bestrijden. Het ontstaat hoogstwaarschijnlijk door een gebrek aan zuurstof in de grond. De ziekte komt door de schimmel verticillium, die in de grond voor komt. De takken en bladeren verwelken doordat de schimmel de sapstroom verstoort. Als de ziekte er eenmaal is valt de ziekte bijna niet meer te bestrijden, maar je kan de ziekte wel voorkomen door te zorgen voor een luchtige grond die nooit uitdroogt, maar ook niet te nat is.
Roetschorsziekte
De roetschorsziekte kan vooral optreden bij de gewone esdoorn en de Noorse esdoorn. Infecties treden vooral op bij jongere bomen met een minder goede watervoorziening in droge omstandigheden. De roetschorsziekte is te herkennen doordat er bruine en zwarte schimmelplekken op de bast en takken ontstaan en de bast los laat. Wanneer je Noorse esdoorn is getroffen door de roetschorsziekte is deze helaas niet meer te redden.