Achillea, beter bekend als duizendblad, is een prachtige plant voor in de tuin. De plant heeft zijn Latijnse naam achillea te danken aan de griekse held Achilles, die duizendblad meenam om zijn krijgers te verzorgen. De bloemen staan op stevige, rechtopstaande stengels en wanneer die bloeit komen er tientallen kleine, kleurrijke bloemen uit. De plant is in diverse kleuren verkrijgbaar; geel rood, wit, roze zijn enkele kleuren waar je uit kunt kiezen. De plant heeft een lange bloeitijd; van juni tot eind november. Duizendblad is daarnaast ook nog eens winterhard, onderhoudsvriendelijk en trekt insecten als bijen en vlinders aan. De ideale toevoeging om je tuin mee op te fleuren!
Achillea soorten
Duizendblad (Achillea) is onderdeel van de Asteraceae familie. Wereldwijd zijn er 85 verschillende soorten bekend en nog veel meer cultivars. In nederland komen er maar twee in het wild voor: achillea ‘Millefolium’ (duizendblad) en achillea ‘ptarmica’ (wilde bertram). De achillea ‘Millefolium’ wordt net als het geslacht achillea duizendblad genoemd, wat nog wel eens voor verwarring kan zorgen. Voor in de tuin worden er echter nog veel meer soorten aangeboden door tuinwinkels in Nederland. De bekendste van alle soorten zijn de achillea ‘Millefolium’, achillea ‘Ptarmica’ en de achillea ‘Filipendulina’. Deze zijn tevens het best geschikt voor Nederlands klimaat.
Achillea ‘Millefolium’ (duizendblad)
De achillea ‘Millefolium’, in Nederland beter bekend als duizendblad, is het meest bekende en meest voorkomende soort. Millefolium uit het Latijn vertaald betekent letterlijk duizend bladeren, waaraan de naam te danken is. Deze naam komt voort doordat het net lijkt dat het dubbelzijdige, veerachtige blad uit ontiegelijk veel kleine blaadjes bestaat. De plant bloeit van juni tot eind november en wordt zo’n 40 tot 50 centimeter hoog. Er zijn diverse cultivars van de plant waardoor die onder andere in de kleuren rood, roze, wit, geel een lichtpaars te verkrijgen is. Enkele bekende cultivars zijn:
- Achillea millefolium ‘Schneetaler’ (witte duizendblad)
- Achillea millefolium ‘Paprika’ (rode duizendblad)
- Achillea millefolium ‘Cerise Queen’ (roze duizendblad)
- Achillea millefolium ‘Terracotta’ (gele duizendblad)
- Achillea millefolium ‘Lilac Beauty’ (licht paarse duizendblad)
Achillea ‘Ptarmica’ (wilde bertram)
De achillea ‘Ptarmica’ is een liefhebber van vochtige omstandigheden, waardoor die vaak op dijken, bermen en graslanden te vinden is. De plant komt iets later tot bloei; van juli tot september. De plant bloeit wit en lijkt qua bloeivorm erg op die van de achillea ‘Millefolium’. Het verschil is echter dat de bloemknoppen bij de wilde bertram iets groter zijn en die iets minder bloemknoppen aanmaakt tijdens de bloei. Het blad daarentegen ziet er heel anders uit; deze hebben normale bladeren met gezaagde randen. De plant wordt circa 60 tot 80 centimeter hoog en is uitstekend winterhard. Enkele bekende cultivars zijn:
- Achillea ptarmica ‘Nana Compacta’
- Achillea ptarmica ‘The Pearl’
Achillea ‘Filipendulina’
Kenmerkend aan de achillea ‘Filipendulina’ zijn de felgele bloemen waarmee die in bloei staat. De plant wordt iets groter ten opzichte van de andere soorten; circa 80 tot 120 centimeter. De plant bloeit van juli tot augustus en wordt meestal gebruikt in een border. Voordeel van deze soort is dat ze erg standvastig blijven staan; de filipendulina blijft het langst rechtop staan van alle achillea soorten. Een uitstekende keuze dus indien je meerdere jaren van een plant wilt genieten. Enkele bekende cultivars zijn:
- Achillea filipendulina ‘Cloth of Gold’
- Achillea filipendulina ‘Parker’s Variety’
- Achillea filipendulina ‘Credo’
Duizendblad planten
Duizendblad is een plant die het bijna overal overleeft. De beste standplaats voor de plant is echter wel in de volle zon. Hoewel de grondsoort niet veel uitmaakt (de plant groeit op bijna elke grond goed), gedijt die het best met een zanderige, kalkhoudende grond. Wel is belangrijk dat de grond goed doorlatend is. Zorg indien je meerdere planten naast elkaar wilt zetten dat er minimaal een afstand van 30 centimeter tussen de plant zit. Je kan er maximaal negen per vierkante meter plaatsen.
Maak een plantgat ter grootte van de pot van de plant. Zorg bij het aanplanten dat je grond goed los zit. Indien de grond niet goed los zit schieten de wortels minder goed uit waardoor de plant zich moeilijker op zijn nieuwe plek kan settelen. Plantgat eenmaal gemaakt kan je wat bodemverbeteraar bij de grond toevoegen voor extra groeikracht. Vervolgens verwijder je de pot voorzichtig en zet je de plant in het gemaakte plantgat. Hoewel de plant goed tegen droogte kan, is het verstandig om hem in de eerste twee weken na aanplanting elke dag een klein beetje water te geven.
Wanneer duizendblad planten
Achillea wordt meestal in pot gekweekt en geleverd, waardoor je hem vaak heel het jaar door kunt planten. De beste periode om hem echter te planten is het begin van de lente. Gezien achillea een zomerbloeier is, heeft die wanneer die in de lente geplant wordt genoeg tijd om wortels te schieten. Hierdoor heb je vaak direct tijdens de zomer al plezier van je duizendblad!
Duizendblad verzorging
Duizendblad is over het algemeen een erg onderhoudsvriendelijke plant. Jaarlijks kun je de grond wat extra bemesten voor een uitbundigere bloei, maar dit is geen vereiste. Alleen in lange droge periodes hoef je de plant wat extra water te geven. Belangrijk om te weten is dat duizendblad een woekerende plant kan worden. Dit komt doordat die ondergrondse wortels vormt voor vegatieve verspreiding. Verder kan de plant tweemaal per jaar gesnoeid worden, maar ook dit is geen vereiste. Indien je de plant snoeit zorg je er wel voor dat de plant minder snel gaat woekeren. Verder is het verstandig de plant na enkele jaren (3 tot 5 jaar) te scheuren. Dit omdat die na verloop van tijd de bloei minder mooi en uitbundig wordt en je de plant dan beter kunt verjongen zodat die weer opleeft.
Duizendblad snoeien: oude blad & oude bloemen wegknippen
Wil je de plant goed bijhouden, kan je de plant het best tweemaal per jaar snoeien. De eerste snoei is in maart. Hierbij knip je de oude bladeren en de bladeren die er lelijk/slordig uitzien helemaal tot aan de grond af. De tweede snoei is nadat de plant is uitgebloeid, meestal eind september. Hierbij knip je de uitgebloeide bloemstengels tot aan de grond af. Dit zorgt er af en toe nog voor dat de plant een tweede bloei krijgt en voorkomt dat de plant makkelijk gaat woekeren. Het snoeien van duizendblad is een gemakkelijke taak en kan gewoon met een snoeischaar uitgevoerd worden. Ook zijn tuinhandschoenen altijd handig bij het snoeien.
Is duizendblad winterhard?
Ja, alle soorten duizendblad zijn winterhard De meeste soorten duizendblad verdragen temperaturen tot -25 °C en enkele zelfs tot -40 °C. De plant sterft bovengronds s winters af om in de lente weer tevoorschijn te komen. Ze zijn helaas dus ook niet wintergroen.
Duizendblad vermeerderen
Duizendblad vermeerdert zich vaak uit zichzelf. Indien je dit echter gecontroleerd wilt doen kan je ervoor kiezen ze zelf te vermeerderen. Naast dat je hierdoor meerdere duizendblad planten krijgt, zorgt dit er ook voor dat de plant zichzelf verjongt en een mooie, volle bloei blijft behouden. Het is aan te raden de plant eens per 3-5 jaar te scheuren om de plant te verjongen. Je kan de plant het best vermeerderen aan het begin van de lente, maar ook de herfst voldoet. Duizendblad vermeerderen/scheuren doe je in de volgende stappen:
- Graaf de plant uit de grond
- Deel middels een scherp mes de plant op in een of meerdere stukken
- Kies de stukken die er het best uitzien uit en plant deze weer in de grond
- Geef de plant(en) de eerste twee weken een klein beetje water om de groeikracht te stimuleren
- Geniet van hoe je duizendblad in vanaf september weer tot bloei komt!
Duizendblad combineren
Duizendblad kan veelzijdig gebruikt worden. Zo is het een uitstekende plant voor een prairietuin, maar ook in een border kunnen ze met veel planten leuk combineren. Doordat duizendblad in vele kleuren beschikbaar is, kan je altijd wel een leuke kleurcombinatie vinden. De schermvormige bloeiwijze van duizendblad combineert over het algemeen het beste met opgaande bloemen. Enkele voorbeelden van planten die een erg mooie combinatie kunnen opleveren zijn:
- Lavendel
- Salie (Salvia)
- Asters
- Siergrassen
- Kogellook (Allium sphaerocephalon)
Extra tip: gebruik je duizendblad als snijbloem
De achillea dient zich ook uitstekend aan als snijbloem. Knip met een scherp mes de bloemen af wanneer deze net open en zet ze in een emmer lauw water. Voeg vervolgens wat snijbloemenvoedsel toe aan het water en je kunt ze later in een boeket stoppen of vaas zetten. Niks is mooier dan een boeket geven van planten die uit je eigen tuin komen!