De euonymus alatus, ook wel de gevleugelde kardinaalsmuts genoemd, is een prachtige sierheester. Hoewel de plant heel het jaar decoratief is, begint die zich vanaf de herfst pas echt te onderscheiden. De bladeren verkleuren dan van groen naar een prachtige vuurrode kleur. Er zijn maar weinig planten die zo fel rood kleuren als de euonymus alatus. In Amerika wordt de plant niet voor niets ‘the burning bush’ genoemd. De gevleugelde kardinaalsmuts heeft zijn Nederlandse naam te danken aan zijn zijtakken die als vleugels groeien. Hoewel de bloei van de plant niet echt opvalt, heeft de plant naast zijn bladeren nog een decoratieve waarde; de vrucht. Wanneer de vrucht openspringt lijkt het net op het hoedje van een kardinaal. Aan deze karakteristieke vruchten dankt de plant zijn Nederlandse naam kardinaalsmuts dan ook. De euonymus is een bladverliezend soort, waardoor je het in de winter zonder bladeren zal moeten doen. Dit is echter geen reden tot zorg; ook zonder bladeren ziet de plant er nog sierlijk uit dankzij de mooie kurklijsten op de takken. Let wel goed op: zowel de plant als de vrucht is giftig en niet voor consumptie.
Euonymus alatus vormen
De euonymus alatus komt in verschillende vormen en groottes. Hoewel ze wel op dezelfde manier verzorgd moeten worden, zien ze er net iets anders uit. Zo heb je de normale euonymus alatus, die wat groter kan worden en uitstekend dient als solitaire struik. Daarnaast heb je de euonymus alatus ‘compactus’, een kleinere cultivar van de plant. Doordat deze wat kleiner is kan er gemakkelijker met de plant gecombineerd worden. Als laatste is er nog de euonymus alatus ‘compactus’ op stam. Dit is een speciaal op stam gekweekte kardinaalshoed die er prachtig uitziet en overal kan worden geplaatst. Hieronder wordt elke vorm van de plant kort toegelicht.
De normale euonymus alatus
De normale versie van de euonymus alatus een grote struik die vaak als solitaire struik wordt gebruikt. Je ziet de struik veelvuldig terugkomen in Oosterse tuinen. De plant kan zeer groot worden en in sommige klimaten tot 4 meter hoog worden; een kleine boom dus. In Nederlands klimaat blijft de plant onder normale omstandigheden echter wat kleiner en wordt die meestal tussen de 200 en 250 centimeter hoog en breed. Hoewel de plant prima als solitaire struik kan worden gebruikt, kan deze ook in groep worden geplaatst.
Euonymus alatus ‘Compactus’ (kleinere versie van de plant)
Voor de mensen die de normale versie van de plant te groot vinden is de euonymus alatus ‘compactus’ ontwikkeld. Deze cultivar ziet er hetzelfde uit als de normale versie, maar is kleiner en compacter. Een dwerg versie van de plant dus. Ideaal voor de iets kleinere tuinen, maar ook in grote tuinen zal de plant zeker niet misstaan. De plant wordt ongeveer 150 centimeter hoog en ongeveer 150 centimeter breed. Een vrij brede groei dus. De plant is in de winter minder decoratief dan de normale versie van de plant, doordat deze minder kurklijsten op de takken heeft. Desondanks is het een uitstekende keuze voor in de tuin.
Euonymus alatus ‘compactus’ op stam
Misschien wel de mooiste versie van de plant; op stam. De plant heeft dezelfde groei als de groei als de struik variant, met het verschil dat deze speciaal op stam is gekweekt. Hierdoor komt het er als een klein, mooi boompje uit te zien, terwijl het qua blad, bloei en vrucht dezelfde eigenschappen als de kardinaalsmuts ‘alatus’ heeft. Een groot voordeel aan de plant op stam is dat die gemakkelijk in pot kan blijven staan, waardoor je de plant overal kan neerzetten. Balkon en terras zijn hierbij niet uitgezonderd.
Euonymus alatus planten
De gevleugelde kardinaalsmuts heeft niet veel nodig om goed te groeien en is onderhoudsvriendelijk. Hoewel de plant het prima doet op een plek in de half-schaduw, kan die het beste in de volle zon worden geplaatst. Dit heeft niet te maken met de gezondheid van de plant (in half-schaduw groeit die immers net zo goed als volle zon), maar met de verkleuring van het blad. Het mooiste aspect aan de kardinaalshoed ‘alatus’ is de verkleuring van het groene blad naar fel rood. Wanneer het blad in de volle zon staat verkleurt dit veel feller rood dan wanneer die in de half-schaduw staat. Let er daarnaast op dat je de planten voldoende ruimte geeft om te groeien. De euonymus alatus kan tussen de 200 en 250 centimeter breed worden en de euonymus alatus ‘compactus’ kan ongeveer 150 centimeter breed worden. De grondsoort maakt in principe niet veel uit. Wel geeft de plant een voorkeur aan een niet te droge, humusrijke grond.
Euonymus alatus aanplanten
Wanneer je de kardinaalsmuts alatus in pot koopt kan je de plant alleen niet aanplanten wanneer het vriest of gaat vriezen. De rest van het jaar kan je de plant in volle grond verplaatsen. Wanneer de plant in volle grond is gekweekt in plaats van pot kan je deze het beste tussen maart en april, of tussen september en oktober in de grond zetten. Dit zijn de periodes waarin de plant de meeste aandacht kan leggen op het aanmaken van wortels. Het is belangrijk te weten dat de plant de eerste twee jaar regelmatig water moet krijgen. Na twee jaar zijn de wortels diep genoeg geschoten waardoor ze zelf genoeg water op kunnen nemen. Na twee jaar dien je ze alleen nog water te geven in warme en droge periodes. Doordat de plant giftig is wordt het aangeraden tuinhandschoenen te gebruiken bij het aanplanten.
Tuinhandschoenen aangetrokken? Graaf een gat dat net zo hoog is en tweemaal zo breed is als de kluit. Voeg wat bemeste tuinaarde toe aan de grond en dompel de wortels van de plant onder in een emmer water. Zet de plant vervolgens in het uitgegraven gat. Zorg ervoor dat de kluit gelijk is aan het grondniveau. De kluit mag in ieder geval niet boven de grond uitkomen, wel iets eronder. Stamp de aarde aan en zorg er vervolgens voor dat je de plant van voldoende water voorziet.
Bloeitijd Euonymus alatus
De kardinaalshoed alatus heeft, net als de meeste kardinaalsmuts soorten, een zeer onopvallende bloei. Deze vindt plaats in mei en juni. De plant maakt kleine, groengele bloemen aan die tussen de (dan nog) groene bladeren in zitten. Hoewel de bloei van de plant zelf vrij onopvallend is, komen er na de bloei opvallende, zeer mooie vruchten aan in de vorm van een kardinaalshoed. Hoewel vaak wordt gedacht dat deze vruchten de bloei van de plant zijn, ontstaan deze dus pas na de echte bloei van de plant. Vervolgens beginnen de bladeren van de plant rond juli/september rood te kleuren.
Euonymus alatus verplanten
De gevleugelde kardinaalsmuts houdt er niet van verplant te worden. Soms is het echter noodzakelijk is de plant te verplaatsen. De beste periode om dit te doen is tijdens de herfst, tussen eind september en oktober. Dit is de periode dat de plant zijn focus niet naar de bloei of groei gaat en die zich kan focussen op het aanleggen van wortels. Over het algemeen geldt: hoe langer de plant op zijn plaats staat, hoe lastiger het voor de plant wordt om zich op een nieuwe plek te settelen. Indien je de plant in de eerste twee jaar moet verplaatsen heeft de plant weinig moeite om zich op een nieuwe plek te wortelen. De wortels zijn dan nog minder diep gegraven en kunnen zich gemakkelijk herstellen. Na drie tot vijf jaar heeft de plant al meer moeite om zich op een nieuwe plek te wortelen, maar red de plant het vaak nog wel. Wel heeft die een langere hersteltijd nodig. Indien je de plant na vijf jaar nog wilt verplaatsen wordt het een stuk risicovoller om de plant te verplaatsen. Er is een grote kans dat de plant een verplaatsing niet overleeft of een hele lange tijd nodig heeft om te herstellen. Geef na het verplaatsen extra water, snoei de plant met een derde terug en voeg wat humusrijke grond bij de plant.
Euonymus alatus verzorging
De gevleugelde kardinaalshoed heeft niet veel onderhoud nodig wanneer die op de juiste standplaats staat. De eerste twee jaar moet de plant van extra water worden voorzien, doordat de wortels nog niet diep genoeg zijn geschoten. Na de eerste twee jaar kan die in principe op zichzelf overleven, behalve dat die in warme en droge periodes extra water nodig heeft. Het is ook verstandig eenmaal per jaar te snoeien en de plant na de snoei bemesting te geven.
Euonymus alatus bemesten
Voor een optimaal resultaat kun je de euonymus alatus eenmaal per jaar bemesten met organische meststoffen. Dit kan het best direct na de snoei gebeuren aan het begin van de lente. Eind maart dus. Door de plant te bemesten zorg je dat de plant mooi nieuw blad en nieuwe takken aanmaakt. Zorg dat je de bemesting goed mengt met de grond zodat de voedingsstoffen goed worden verdeeld rondom de plant.
Groeisnelheid Euonymus alatus
De euonymus alatus is een langzame groeier. Hoewel de plant circa 250 centimeter hoog kan worden groeit die slechts met 25 tot 30 centimeter per jaar. In totaal duurt het 7 tot 10 jaar voordat de plant zijn volwassen hoogte heeft bereikt. Door de plant jaarlijks te bemesten kan het zijn dat die iets harder groeit.
Is de euonymus alatus winterhard en wintergroen?
De gevleugelde kardinaalsmuts is zeer goed winterhard. De plant kan zelfs temperaturen tot -30°C aan. Je hoeft je dus geen enkele zorgen te maken tijdens de winter. Hoewel de euonymus alatus zeer goed winterhard is, is deze niet wintergroen. Het is een bladverliezend soort kardinaalsmuts waardoor je in de winter tegen een kale struik aan kijkt. Hier hoef je echter niet over te treuren; ook zonder bladeren ziet deze er nog prachtig uit wegens zijn kurklijsten om de takken.
Is de euonymus alatus giftig?
De euonymus alatus is een giftige plant. Wanneer je aan de slag gaat met de plant dien je altijd met tuinhandschoenen te werken. Alle delen van de plant zijn giftig bij inname door de mens, maar de vruchten zijn het meest giftige onderdeel van de plant. Het consumeren van de vrucht van de plant kan sufheid, braken en buikkrampen veroorzaken. Vogels als lijsters, mezen en roodborstjes zijn daarentegen dol op de vruchten. Zorg nadat je aan de slag gegaan bent met de plant dat je de tuinhandschoenen goed reinigt en was voor de zekerheid je eigen handen ook nog eens extra. Dat gezegd hebbende; zolang je de plant niet consumeert is euonymus alatus ondanks zijn giftigheid een prachtige toevoeging aan de tuin.
Euonymus alatus snoeien
De kardinaalshoed ‘alatus’ is een langzame groeier, waardoor er niet te veel van de plant gesnoeid mag worden. Je kunt de takken snoeien met een snoeischaar, maar ook een takkenschaar is mogelijk. De beste periode om te snoeien is aan het begin van de lente, eind maart. Je snoeit de plant als volgt:
- Zoek oude, dode takken of te lange takken bij de plant uit
- Snoei takken met dood hout helemaal terug tot aan de stam. Hier zullen vervolgens weer nieuwe, jonge takken gaan groeien
- Snoei beschadigde of afgebroken takken aan het begin van de lente met een een snoeischaar of takkenschaar terug. Deze takken kan je terugsnoeien tot de eerstvolgende zijtak. Let er goed op dat je deze takken niet te ver terug snoeit, daar de plant geen snelle groeier is
- Bekijk of je de vorm van de plant mooi vindt. Knip waar nodig nog wat bij
- Voeg organische meststoffen aan de plant toe om de groei en het herstel te bevorderen
- Geniet van je euonymus alatus!
Euonymus alatus combineren
Hoewel de gevleugelde kardinaalsmuts prima als solitaire struik kan dienen, kan je er ook zeer leuk mee combineren. Vooral de euonymus alatus ‘compactus’ laat zich goed combineren, doordat deze wat kleiner is. Enkele planten waar je de plant mee kunt combineren zijn:
- Asters
- Japans bloedgras
- Lampenpoetsersgras
- Blauw schapengras
- Skimmia
- Leliegras
Euonymus alatus stekken
De makkelijkste manier om de euonymus alatus te vermeerderen is door de plant te stekken. Dit kan je het beste doen in de maanden juni, juli of augustus. Je stekt de plant als volgt:
- Vul een pot met stekgrond
- Knip tussen juni en augustus een tak af van ongeveer 15 centimeter. Zorg ervoor dat het een stevige tak is en geen jonge twijg
- Haal van de onderste 10 centimeter de bladeren af
- Doe een plastic zak om de pot heen en sluit deze af
- Geef de stek drie keer per week een klein beetje water
- Wanneer er wortels zijn geschoten kan je de plant in de tuin of in een grotere pot plaatsen. Je kunt controleren of er wortels zijn geschoten door heel zachtjes aan de stek te trekken. Wanneer de plant weerstand biedt zijn er wortels geschoten
- Plaats de pot of plant in de tuin en geniet van de plant
Euonymus alatus kopen
Overtuigd om de euonymus alatus te kopen? Gelukkig kan je de plant gemakkelijk online bestellen. Klik op onderstaande knop om de gevleugelde kardinaalsmuts te bestellen.
Euonymus alatus ‘compactus’ op stam kopen
Toch liever de euonymus alatus ‘compactus’ op stam? Gelukkig is deze ook gemakkelijk online te bestellen. Klik op onderstaande knop om de euonymus alatus ‘compactus’ op stam te bestellen.