Lavendel is een van Nederlands meest voorkomende tuinplant. De violetblauwe bloemen zien er schitterend uit op het grijsgroene blad. Naast dat het heerlijk ruikt, is de plant mooi wintergroen en insectvriendelijk. Lavendel kan zowel in border als perken en potten gebruikt worden. Indien juist gesnoeid kan je lavendel vormen in bollen of haagjes. Kortom; lavendel is de ideale aanwinst voor in de tuin.
Lavendel soorten
Lavendel is onderdeel van de lipbloemenfamilie. Momenteel zijn er 45 verschillende soorten Lavendel en meer dan 450 cultivars bekend. De bekendste en meest voorkomende soorten in Nederland zijn echter de Engelse, Spaanse en Franse lavendel. Deze soorten zijn ook het meest geschikt voor Nederlands klimaat.
Engelse lavendel
Engelse lavendel (lavandula angustifolia), ook wel bekend als echte lavendel, is het meest bekend van alle soorten. Deze is tevens ook het meest geschikt voor het Nederlandse klimaat en is winterhard. Engelse lavendel is te herkennen aan zijn violetblauwe bloemen en zijn heerlijke geur. De plant wordt zo’n 60 centimeter hoog. Enkele bekende cultivars van de plant zijn:
- Lavendel Dwarf Blue (Lavandula angustifolia Dwarf Blue)
- Lavendel Hidcote (Lavandula angustifolia Hidcote)
- Lavendel Munstead (Lavandula angustifolia Munstead)
- Lavendel Alba (Lavandula angustifolia Alba)
Franse lavendel
Franse lavendel (lavandula stoechas), beter bekend als kuiflavendel of vlinderlavendel, is te herkennen aan zijn lila paarse kuifje bovenop de bloemaar. De Franse lavendel wordt veelal in potten gebruikt en bloeit vroeger in het jaar dan de Engelse versie. De plant is gematigd winterhard, dus hou hier rekening mee. Enkele bekende cultivars van de lavandula stoechas zijn:
- Lavendel Anouk (Lavandula stoechas Anouk)
- Lavendel Pedunculata ( Lavandula stoechas Pedunculata)
- Lavendel Blue Star (Lavandula stoechas Blue Star)
Spaanse lavendel
Spaanse lavendel (Lavandula x intermedia), beter bekend als lavandin, is de lavendel die het meest wordt gebruikt voor lavendelolie. Je ziet in Frankrijk dan ook velden vol staan met Spaanse versie, die allemaal gekweekt worden voor zijn olie. De kleur van de plant is blauw en de Spaanse lavendel wordt over het algemeen iets groter dan de Engelse en Franse versies, tot 80 cm groot. Enkele bekende cultivars zijn:
- Lavendel Grosso (Lavandula x intermedia Grosso)
- Lavendel Provence (Lavandula x intermedia Provence)
- Lavendel Dutch (Lavandula x intermedia Dutch
Lavendel planten
Lavendel is een makkelijke plant die niet veel nodig heeft. De plant houdt dan ook van een goed gedraineerde grond, er mag niet te veel vocht bij komen. De standplaats moet een zonnige, droge plek zijn. De grond hoeft niet bemest te worden, integendeel zelfs; een bemeste grond kan ervoor zorgen dat de plant doodgaat. Wel bestaat er speciale lavendelmest die je lavendel een boost kan geven. De plant groeit goed op een arme grond en groeit zelfs goed op een zanderige grond. De plant kan echter niet tegen een zure grond. Zorg daarom dat wanneer je de lavendel aanplant, je de grond vermengt met kalk. De kalk zal de zuurtegraad van de grond verlagen waardoor de plant in de ideale omstandigheden terecht komt. Zorg voor een afstand van ongeveer 50 centimeter indien je meerdere planten naast elkaar wilt zetten. Indien je er een haag van wilt maken dienen ze ongeveer 35 centimeter van elkaar af te staan. Bij het aanplanten dien je een gat te maken die anderhalve centimeter dieper is dan de hoogte van de kluit.
Wanneer lavendel planten?
Lavendel kan het gehele jaar door geplant worden, behalve wanneer het vriest. De beste periode om te planten is echter in het voorjaar, van 20 maart tot 21 juni. De grond begint in deze periode geleidelijk warmer te worden, waardoor de plant zijn wortels zich sneller settelen en kunnen gaan groeien. Indien je ze in de zomer wilt planten; hou er rekening mee dat je ze in droge periodes wat water geeft. De herfst en winter zijn over het algemeen nat genoeg, waardoor je bij het aanplanten in deze periodes vaak geen extra water hoeft te geven.
Lavendel verplanten
Indien je lavendel op een andere plek in de tuin wilt plaatsen, is het mogelijk om te verplanten. Dit dient in het najaar te gebeuren, waardoor de plant in het voorjaar weer tijd heeft om te wortelen en vervolgens te gaan groeien. Zorg er hierbij wel voor dat je de gehele kluit meeneemt; dit zorgt ervoor dat de plant weer op de juiste manier gaat wortelen. De kluit is meestal iets dieper dan 2/3de van de grootte van de plant, hou hier dus rekening mee bij het scheppen. Vervolgens dien je de plant nog twee weken elke dag een kleine hoeveelheid water te geven. Daarnaast kan je de plant lavendelmest geven zodat die er sneller bovenop komt.
Lavendel verzorgen
Een van de redenen waarom lavendel zo geliefd is, naast zijn mooie bloei en heerlijke geur, is dat deze weinig onderhoud vergt. De plant heeft in tegenstelling tot veel planten niet veel water nodig, waardoor je er weinig naar om hoeft te kijken. Let op: lavendel in pot moet je af en toe wel water geven. Desondanks moet ook de lavendel toch nog een klein beetje onderhoud krijgen. Het kan geen kwaad om eens in de twee jaar wat extra kalk bij de grond te doen, zodat die elk jaar weer mooi tot bloei kan komen. Ook wordt een aspect nogal vaak vergeten; het snoeien van de plant. Indien je de takken niet snoeit verhouten ze waardoor er geen groen meer aan groeit. De grootste reden waarom lavendel in veel tuinen niet langer dan vijf jaar meegaan is omdat ze niet of nauwelijks gesnoeid worden. Indien je ze goed snoeit kan de plant tot wel 30 jaar meegaan in je tuin.
Wanneer bloeit lavendel
Lavendel kan erg lang en uitbundig bloeien. De bloeitijd van de plant hangt af van het soort, maar vindt over het algemeen plaats tussen juni en augustus. De lavandula stoechas is hier een uitzondering op, deze bloeit van mei tot september. Indien je de plant op het juiste moment snoeit, kan er vaak nog sprake zijn van een tweede bloei. Deze tweede bloei is meestal minder uitbundig en minder lang dan de eerste bloei.
Is lavendel winterhard?
De echte lavendel (Lavandula Angustifolia) is uitstekend winterhard. Deze verdraagt de winter goed, zelfs als het vriest. Echte lavendel is dan ook het meest geschikt voor ons klimaat. Echter is niet elk soort lavendel winterhard. De Franse lavendel (Lavandula Stoechas) is bijvoorbeeld gematigd winterhard en de Spaanse lavendel (Lavandin of Lavandula x intermedia) is ook gematigd winterhard. Let dus goed op welk soort je hebt zodat je hier op de juiste manier mee om kunt gaan.
Lavendel snoeien
Lavendel dient twee keer per jaar gesnoeid te worden. Indien je de takken niet snoeit zal de plant hierdoor gaan verhouten, waardoor de twijgen houterig en kaal worden. Belangrijk: snoei de takken nooit tot het kale hout, maar snoei hem altijd zo dat er nog jonge scheutjes aan blijven zitten. Indien je dit niet doet loop je het risico dat de takken niet meer uitlopen en de lavendel niet meer goed groeit.
Hoofdsnoei lavendel
De hoofdsnoei van lavendel vindt eind maart/begin april plaats tijdens het voorjaar. Deze snoei is tevens de belangrijkste snoei om de plant gezond te houden. Je ziet in deze periode dat de plant al wat jonge scheutjes begint te krijgen. Knip ongeveer een derde van de takken met een heggenschaar of snoeischaar eraf. Let er hierbij goed op dat je niet te ver snoeit en de jonge scheutjes aan de plant levend houdt.
Vormsnoei lavendel
De tweede snoei van lavendel, de vormsnoei, vindt plaats in het najaar na de bloei. De naam zegt al: deze snoei is vooral om de vorm mooi intact te houden. Knip bij de vormsnoei alleen de uitgelopen bloemen eraf met een snoeischaar of heggenschaar en laat al het groen daaronder intact. Hierdoor blijft de plant mooi groen in de winter en is deze beschermt tegen de vorst.
Leestip: Wanneer & Hoe lavendel snoeien
Lavendel stekken
Indien je geen genoeg kan krijgen van lavendel, is het ook mogelijk om de plant te vermeerderen. Gelukkig is het stekken niet al te moeilijk. Je kunt lavendel in de volgende stappen stekken:
- Vul kleine potjes van 15 tot 20 centimeter breed voor 50% met stekgrond en 50% met perliet of vermiculiet.
- Knip met een snoeischaar stengels tussen de 8 en 12 centimeter af
- Haal de bladeren van de onderste 5 centimeter van de stengel af
- Steek de stengel tot het eerste blaadje in het potje
- Zet het potje op een plek met veel warmte en licht, maar zonder direct zonlicht en geef hem regelmatig een klein beetje water
- Na 2 maanden is de stek goed geworteld en kan die verplaatst worden naar een bloempot of in de tuin gezet worden
Leestip: Lavendel stekken in 6 stappen
Lavendel combineren
Lavendel valt prima te combineren met andere planten. Omdat de plant wintergroen is past die uitstekend als opvulling in een border, maar hij kan ook gebruikt worden als haag in een vak. Lavendel combineert ook uitstekend met planten uit het middellands zeegebied zoals Toscaanse Jasmijn of Passiebloemen. Ook volstaat lavendel uitstekend in een kruidentuin of een onderhoudsvrije tuin. Enkele planten waar lavendel erg mooi mee combineert zijn:
- Buxus
- Echinacea
- Rozen
- Sedum
- Aster
- Valse indigo
Lavendel kopen
Overtuigd van lavendel? Gelukkig kan je de plant gemakkelijk online kopen. Klik direct op onderstaande knop om lavendel te kopen.