Wanneer & Hoe Eucalyptus Snoeien – Handleiding

Eucalyptus snoeien

Eucalyptus is een heerlijk geurende struik met sierlijke bladeren. Uit verschillende soorten wordt aromatische olie gewonnen, die veel wordt gebruikt voor medicinale doeleinden zoals verkoudheid of aromatherapie. Er bestaan bijna 600 soorten van de Eucalyptus. De struik/boom is afkomstig uit Australië en is hier dan ook voornamelijk terug te vinden. Het Australische klimaat is een stuk warmer dan het klimaat hier, waardoor de meeste soorten het hier alleen binnen kunnen overleven. Gelukkig staat de teelt niet stil en zijn er meerdere winterharde soorten doorontwikkeld. Hierdoor kan je ook binnen de Benelux tegenwoordig genieten van een prachtige eucalyptus struik/boom in de tuin. Dit betekent echter ook dat je onderhoud moet plegen aan de eucalyptus, waaronder het snoeien valt. Door regelmatig te snoeien onderhoud je zowel de gezondheid als de vorm van de plant. In dit artikel lees je alles over waarom, wanneer en hoe je een eucalyptus moet snoeien. 

Waarom eucalyptus snoeien

Er zijn vier redenen waarom de eucalyptus elk jaar gesnoeid dient te worden: voor zijn gezondheid, voor zijn blad, voor zijn grootte en voor zijn vorm. 

Gezondheid: wanneer je de eucalyptus niet snoeit zal het een dicht begroeide struik worden. Dit zorgt ervoor dat er weinig lucht en licht op en tussen de takken komt, waardoor er sneller schimmelvorming of andere plagen kunnen ontstaan. 

Blad: door de eucalyptus jaarlijks te snoeien zorg je ervoor dat het oude blad van de eucalyptus verdwijnt en de plant jaarlijks weer nieuw, jong blad wordt aangemaakt. Tussen het jonge blad en het oude blad zitten behoorlijk wat verschillen. Zo is het jonge blad vaak kleiner, ronder en heeft het een blauwgrijze kleur, terwijl het volwassen blad groen en sikkelvormig of puntig is. Het jonge blad zal een sterkere geur verspreiden dan het volwassen blad.

Grootte: de eucalyptus is geen kleine struik/boom en is daarnaast een snelle groeier. In een jaar tijd kan de eucalyptus zo’n 50 centimeter tot 1 meter groeien en kan, afhankelijk van het soort, 1 tot 10 meter groot worden. Indien je een grote tuin hebt is dit niet erg, maar veel mensen kiezen er toch voor om de plant elk jaar in te korten zodat die op de voor hun gewenste grootte blijft. Ook wanneer die in pot wordt gehouden is het verstandig om de plant jaarlijks te snoeien zodat die niet te groot uitgroeit. 

Zijn vorm: de vorm kan uiteraard ook een belangrijk aspect zijn om de plant te snoeien. Om de vorm van de plant mooi te houden kan je verkeerd geplaatste of oude takken terug of wegsnoeien. Daarnaast willen veel eucalyptus soorten in een boomvorm groeien. Wanneer je dit niet wilt, kan je de eucalyptus drastisch terugsnoeien waarbij ze in struikvorm terug zullen groeien. 

Wanneer eucalyptus snoeien

De beste periode om de eucalyptus te snoeien is aan het einde van de winter of het begin van het voorjaar, het liefst in maart. Dit is vlak voor de periode waarin de eucalyptus gaat groeien. Let er heel goed op dat er geen vorst meer is of geen vorst meer aankomt, gezien de eucalyptus na een snoeibeurt kwetsbaar is voor vorst. De plant kan eventueel in het najaar in oktober nog licht worden bijgeknipt, maar het is verstandig het grotere snoeiwerk rond maart uit te voeren. Nog een ander ding om op te letten: snoei de eucalyptus de eerste twee jaar dat die in de tuin staat nog niet hevig terug. De plant heeft tijd nodig om volwassen te worden en zich goed te vestigen in de grond. Na twee jaar zal die zich goed gevestigd hebben waarop die zich goed kan herstellen van de snoei

Hoe eucalyptus snoeien

De eucalyptus kan op verschillende manieren worden gesnoeid, afhankelijk van je wensen. Indien je jong blad aan de plant wil of de eucalyptus in struikvorm wilt laten groeien is het verstandig om de plant drastisch terug te snoeien. Hou er rekening mee dat als je een drastische snoei toepast de plant in een struikvorm gaat groeien in plaats van een boomvorm. Wanneer je enkel de vorm van de plant intact wilt houden hoef je enkel een vormsnoei toe te passen, waarbij je veel minder van de plant hoeft weg te knippen. Hieronder worden de stappen voor beide manieren besproken.

Vormsnoei:

  • In zijn natuurlijke vorm groeit de eucalyptus op een duidelijke hoofdstam. Wanneer je de eucalyptus in zijn natuurlijke vorm wilt behouden moet de hoofdstam met rust worden gelaten. Snoei deze dus niet af
  • Deel de eucalyptus in 3 delen op. Van het onderste 1/3de gedeelte mogen alle zijtakken tot de hoofdstam worden gesnoeid
  • Van het tweede 1/3de gedeelte van de plant mag je de zijscheuten van de zijtakken tot 1/3de of de helft terugsnoeien. Probeer  vlak boven een naar buiten lopende knoop te snoeien, zodat de plant naar buiten toe blijft groeien en niet naar binnen groeit
  • Van het bovenste 1/3de gedeelte hoef je niks te snoeien behalve dode, beschadigde of zieke takken. Het jaar erop mag je ook de kruisende of misplaatste takken verwijderen
  • Bekijk of je de vorm van de plant mooi vindt. Indien je de eucalyptus in het najaar nog wat extra in vorm wilt snoeien, is dit mogelijk. Let er in dat geval wel op dat je tijdens deze periode geen grote delen wegsnoeit. Voor grotere snoeibeurten kan je beter wachten tot het voorjaar in maart
  • Herhaal deze stappen jaarlijks en je zult jarenlang kunnen genieten van een prachtige eucalyptus

Drastisch terug snoeien:

Hou er bij het drastisch terugsnoeien rekening mee dat het risicovol kan zijn voor de plant. Je gaat de eucalyptus terugsnoeien vanaf de hoofdstam, wat de plant, indien niet correct uitgevoerd, vatbaar maakt voor ziektes of wonden. Voor een drastische snoei dient de eucalyptus minstens twee jaar oud te zijn en heeft de stam een diameter van minstens 5 centimeter nodig. Indien die jonger is of de diameter van de stam kleiner is niet drastisch terugsnoeien, anders bestaat er een kans dat de plant het niet overleeft. Let er op dat na een drastische snoei het werk niet ophoudt; er gaan meerdere jaren overheen voordat de eucalyptus een mooie struikvorm krijgt.

  • Knip de hoofdstam tot de gewenste hoogte af. Hou er rekening mee dat de hoofdstam minimaal 12 centimeter boven de grond moet uitsteken, hoger mag uiteraard ook. Indien je alleen drastisch wilt terugsnoeien zodat de plant weer jong blad aanmaakt snoei je tot een minimale hoogte van 45 centimeter. Hou er bij het knippen rekening mee dat je een scherpe snoei-of heggenschaar gebruikt en in een hoek van 45 graden snoeit, zodat je een mooie snijwond maakt. Je maakt immers een snoeiwond in de hoofdstam, wat de plant kwetsbaar maakt
  • In het jaar hierop zal de eucalyptus meerdere zijtakken hebben aangemaakt vanaf de plek waar je de hoofdstam hebt gesnoeid. Kies de vier of vijf sterkste en grootste takken hiervan uit en snoei de rest terug tot de hoofdstam
  • Het jaar daarop zullen aan de vier of vijf zijtakken weer zijscheuten groeien. Snoei van deze zijscheuten alleen de zijscheuten weg die op de grond hangen, verkeerd geplaatst zijn of kruisen met andere takken. Ook zullen er aan de hoofdstam weer nieuwe takken zijn gevormd. Deze kunnen weer gesnoeid worden, waardoor je wederom alleen de 4 of 5 sterkste takken overhoudt. 
  • Eenmaal volwassen zal de eucalyptus weinig snoei meer nodig hebben behalve het bijhouden van de zijscheuten en het terugsnoeien van de takken die aan de hoofdstam groeien (behalve de 4 of 5 sterkste takken). Hou de zijscheuten in de gaten en knip deze bij zodat de struik een mooie vorm blijft behouden en niet overvol wordt. Knip ook dood materiaal weg
  • Je hebt nu een meerstammige eucalyptus struik. Geniet ervan!

Verzorging na snoei

Eucalyptus verdraagt een snoei zeer goed. Sterker nog, wanneer je de plant snoeit zal die juist sneller groeien. Wanneer je een eucalyptus snoeit kan die in zijn groeiperiode 0,5 tot 1 meter groeien. De eucalyptus zal zich na een snoei dus gemakkelijk uit zichzelf herstellen en behoeft geen extra meststoffen om erbovenop te komen. 

Snoeigereedschap

Om de eucalyptus te snoeien kan je zowel gebruik maken van een snoeischaar als takkenschaar. Een snoeischaar is ideaal voor de zijscheuten en kleinere takken, terwijl een takkenschaar beter gebruikt kan worden voor de zijtakken of de hoofdstam. Gezien je veel moet snoeien bij de eucalyptus dient je snoeigereedschap schoon en scherp te zijn zodat je mooie snoeiwonden krijgt. Tuin handschoenen zijn ook altijd aan te raden bij het snoeien. Gezien de eucalyptus 1 tot 10 meter hoog kan worden zal je waarschijnlijk een ladder nodig hebben.