Daktuin Ontwerpen & Aanleggen

Daktuin

Geen ruimte voor een tuin? Think again! De daktuin is de ideale oplossing om van een saaie, nutteloze ruimte een levendige plek te maken. Er wordt steeds meer gebouwd, waardoor een daktuin de oplossing is om ruimte terug te krijgen. Een daktuin ziet er sierlijk uit, is goed voor de biodiversiteit en afwatering en kan ook nog eens isolerend werken. Het brengt dus flinke voordelen met zich mee. Maar…een daktuin aanleggen is helaas ingewikkelder dan een normale tuin aanleggen. Daarom wordt je in dit artikel mee op reis genomen zodat je inspiratie en alle nodige informatie kunt vergaren voor een daktuin. 

Soorten daktuinen

Bij een daktuin wordt in principe onderscheid gemaakt tussen twee verschillende soorten tuinen; intensieve en extensieve daktuinen. Hieronder worden beiden kort toegelicht.

Intensieve daktuin

Een intensieve daktuin is eigenlijk gewoon een volledige tuin op je dak. Je kunt het zo gek maken als je wilt; je kunt een vijver, gazon of terras erop plaatsen indien je dit wenst. Ook kun je allerlei soorten bomen en planten erop plaatsen. Een intensieve daktuin gaat over het algemeen zo’n 30 jaar mee. Wel moet je er rekening mee houden dat bij een intensieve daktuin je met veel meer rekening moet houden en de kosten een stuk hoger liggen dan bij een extensieve daktuin. Je moet namelijk gemakkelijk bij de tuin terecht kunnen en het gebouw eronder moet het gewicht volledig kunnen dragen. De mogelijkheden zijn er echter wel een stuk groter mee!

Extensieve daktuin

Bij een extensieve daktuin kies je voor een tuin die zichzelf bijna geheel onderhoudt en waar je zelf niet hoeft te komen. Je kiest voor kleine, lichte planten die zichzelf onderhouden en weinig gewicht met zich meebrengen. Voor extensieve daken wordt de term grasdak ook wel gebruikt, doordat het dak altijd groen is. Sedum is de meestgebruikte plant voor een extensieve tuin. 

Voorbeelden daktuin

Er zijn twee verschillende soorten daktuinen die kunnen worden aangelegd; een intensieve of een extensieve daktuin. Een intensieve is gemaakt om daadwerkelijk overheen te lopen en als tuin te gebruiken. Hieronder twee voorbeelden van een intensieve daktuin:

Een extensieve daktuin is een dak waar niet over gelopen wordt. Hierbij breng je alleen groen aan op het dak dat zichzelf voorziet en onderhoudt. Denk hierbij aan sedum of lage plantjes. Hieronder een voorbeeld van een extensieve daktuin:

Voordelen van een daktuin

Daktuinen kunnen ontzettend veel voordelen met zich meebrengen. Het belangrijkste voordeel is dat je een niet functionele ruimte (het dak) functioneel maakt. Dit zorgt ervoor dat je alle ruimte die geboden wordt ook benut wordt. Enkele andere voordelen dat het met zich meebrengt zijn een betere afwatering (ideaal voor een plat dak), ze bieden verkoeling en ze werken isolerend. Daarnaast ziet het er natuurlijk ook nog eens schitterend uit. Hieronder worden alle voordelen kort toegelicht.  

Alle ruimte wordt benut

Middels een daktuin wordt daadwerkelijk alle ruimte die je bezit benut. Een dak is normaal gesproken maar een lelijk, kaal gedeelte. Door een daktuin te plaatsen zorg je ervoor dat het dak een sierwaarde en de ruimte die het dak met zich meebrengt vol komt te staan. 

Afwatering

Doordat er planten op je dak komen wordt veel meer regenwater opgenomen en vervolgens verdampen. Dit resulteert erin dat het riool een stuk minder belast wordt. 

Het werkt isolerend

Een daktuin heeft een isolerende werking. In de zomer is de ruimte onder het dak koeler en in de winter juist aangenamer. Dit geldt ook voor het geluid. Een daktuin heeft een geluiddempende werking waardoor geluiden minder snel het huis binnendringen. Een ander bijkomend voordeel hiervan is dat wanneer je besluit ook zonnepanelen op het dak te plaatsen, deze een verbeterd rendement krijgen. Zonnepanelen functioneren namelijk beter bij lagere temperaturen, waardoor de gemiddelde efficiëntie met 16% per zonnepaneel toeneemt. 

Verkoeling

Een ander bijkomend voordeel is dat de temperatuur van steden verlaagd kan worden door daktuinen. Doordat binnen steden overal stenen liggen, is de gemiddelde temperatuur daar hoger dan in landelijke gebieden. Middels een daktuin wordt er minder warmte vastgehouden.

Goed voor biodiversiteit

Een logisch gevolg is uiteraard dat het goed is voor de biodiversiteit. Indien je gaat voor een intensieve daktuin kun je ook gaan voor insectvriendelijke planten die insecten als bijen, hommels en vlinders aantrekken. 

Het ziet er spectaculair uit

Een van de belangrijkste redenen natuurlijk; het ziet er schitterend uit. Een daktuin geeft een extra dimensie aan je huis en ziet er spectaculairder uit dan enkel een gewone achtertuin. Wie wilt er nou niet een tuin in de lucht hebben?

Waar kan je een daktuin maken

Hoewel een extensieve daktuin ook op een schuin dak kan worden geplaatst, wordt een daktuin over het algemeen altijd op een plat dak neergezet. Je kunt een daktuin op de volgende plekken aanleggen:

  • Dak van een huis
  • Dak van een schuur
  • Dak van een aanbouw
  • Balkon

Beplanting

De beplanting van een daktuin is afhankelijk van wat voor soort tuin je neemt. Bij een extensieve daktuin is sedum de meest gebruikte plant, maar er zijn hier ook andere planten die goed werken. Bij een extensieve daktuin kan je denken aan de volgende planten:

  • Verschillende soorten sedum
  • Stekelnootje
  • Kruiptijm
  • Sempervivums
  • Anemonen

Bij een intensieve daktuin ligt het er maar net aan hoe gek je het wilt maken. Indien je gebouw het gewicht kan dragen kun je gaan voor een volledige tuin op het dak. 

Ontwerp daktuin

Hoewel je helemaal vrij bent bij het maken van een ontwerp, moet je er wel rekening mee houden dat aan een daktuin vaak meer eisen zitten dan een normale tuin. Zo moet het gebouw het gewicht kunnen dragen, moet je rekening houden of je een vergunning nodig hebt en moet je er rekening mee houden dat de planten tegen droogte kunnen. Niet zeker hoe je dit allemaal moet doen? Dan kun je altijd gebruik maken van een tuin architect, die een ontwerp op jouw wensen en behoeftes maakt. Voordeel hiervan is ook dat in dit ontwerp met alles al rekening gehouden wordt waardoor het je een hoop werk scheelt. 

Hou rekening met de draagkracht

Belangrijk bij het ontwerp is dat je goed rekening houdt met de draagkracht. Voor intensieve gelden andere richtlijnen dan voor extensieve daken. Laat na het maken van je ontwerp alles dus goed berekenen voordat je het daadwerkelijk uit gaat voeren. 

Moet je een vergunning aanvragen voor een daktuin?

Voor het aanleggen van een daktuin heb je bijna altijd een vergunning nodig. Hou er dus rekening mee dat je ruim van te voren een vergunning aanvraagt voor het plaatsen. Verder kan je in sommige gevallen nog een subsidie aanvragen bij de gemeente voor een groendak. Neem dus altijd even contact op met de gemeente om te kijken of je hiervoor in aanmerking komt. 

Aanleg van een daktuin

Hoe je te werk gaat bij het aanleggen van een daktuin is natuurlijk afhankelijk van wat voor soort tuin je aan gaat leggen. Hoewel het verschilt per soort tuin dat aangelegd wordt, ziet het stappenplan voor het aanleggen van een daktuin er ongeveer zo uit:

  • Maak eerst lekken dicht mocht je die hebben
  • Maak het gehele dak schoon en vrij van vuil
  • Leg aan de rand van de afvoer kiezels aan. Dit zorgt ervoor dat er geen plantenresten of stukjes straat in de afvoer terecht komen die dit kunnen verstoppen
  • Je legt een wortelwerend folie aan met daarop een vochtabsorberend onderdoek
  • Je plaatst drainage platen of eend drainage doek
  • Vervolgens worden de planten of tegels aangebracht en kun je genieten!

Kosten daktuin aanleggen

De kosten voor een daktuin aanleggen verschillen uiteraard per soort tuin en of je het wilt uitbesteden of veel dingen zelf wilt doen. Wanneer je (bijna) alles zelf uitvoert ben je voor een extensieve daktuin ongeveer tussen de €25,- en €40,- per m² kwijt, als je het wilt uitbesteden ben je vaak rond de €45,- per m² kwijt. Voor een intensieve daktuin kunnen de prijzen verschillen per grootte, maar bleek uit de prijspeil van 2022 dat de gemiddelde kosten hiervan €150,- per m² is.